UACLA Armenian Genocide Reparation Seminar - April 9, 2016
Սեմինար՝ «Հայոց Պահանջատիրութիւնը 100ամեակէն Ետք» Խորագրով ԳԼԵՆԴԵԼ
Հայոց Ցեղասպանութեան ոգեկոչման Լոս Անճելըսի միացեալ մարմնի եւ Հայ իրաւաբանական միութեան կազմակերպութեամբ, Ապրիլի 9ին, Գլենդելի Հայ կաթողիկէ Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցիի սրահում տեղի ունեցաւ «Հայոց պահանջատիրութիւնը 100ամեակէն ետք» խորագրով միօրեայ սեմինար, որ բաղկացած էր երեք մասերից՝ գլխաւոր բանախօսներ ունենալով պրոֆ. Հենրի Թերիօն եւ Կանադայում Հայաստանի Հանրապետութեան նախկին արտակարգ եւ լիազօր դեսպան Արա Պապեանը: Ձեռնարկի առաջին բաժնում ելոյթ ունեցան հայոց հողային եւ մարդկային կորուստների համար պահանջատիրութիւն ներկայացնելու նպատակով կեանքի կոչուած Հայոց Ցեղասպանութեան փոխհատուցման ուսումնասիրութեան խմբակի անդամ Արա Պապեանը եւ Հենրի Թերիօն: Ձեռնարկն սկսուեց Հայ կաթողիկէ թեմի առաջնորդ Միքայէլ եպիսկոպոս Մուրատեանի աղօթքով, որին յաջորդեցին ոգեկոչման Միացեալ մարմնի դիւանի անդամ Փիթըր Հայկի բացման խօսքը եւ գործադիր վարչութեան անդամ Սարօ Քերքոնեանի բարի գալստեան ելոյթը: Սեմինարի առաջին բաժնի համադրողն էր Հայ իրաւաբանների միութեան ատենապետ Արմէն Յովհաննիսեանը: Պրոֆ. Հ. Թերիօն իր խօսքը կառուցեց՝ յենուելով Հայոց Ցեղասպանութեան որպէս հետեւանք ոտնահարուած մարդկային իրաւունքների եւ նրանց առնչակից խնդիրների իրաւական հիմքերի վրայ, իսկ Արա Պապեանը վերահաստատեց Սեւրի դաշնագրի եւ Միացեալ Նահանգների նախագահ Վուդրօ Վիլսոնի իրաւարար վճռի հանդէպ իր դիրքորոշումը առ այն, որ այդ վճիռը, որով հաստատւում էր Արեւմտեան Հայաստանի մի շարք նահանգների յանձնումը Հայաստանի առաջին Հանրապետութեան, ի զօրու է ցայսօր եւ իրաւական հիմք է հայութեան հողային պահանջների ներկայացման համար, առանց ուշացումների եւ մանաւանդ՝ հորիզոնին պարզորոշ ուրուագծուող Քուրդիստանի եւ Արցախ-Ադրբեջան վերջին պատերազմական գործողութիւնների լոյսի ներքոյ: Դիւանագէտը միաժամանակ շեշտեց կարեւորութիւնն այն հանգամանքին, որ Ցեղասպանութեան հետեւանքների արդիւնք հողատարածքների եւ այլ կորուստների միակ պաշտօնական պահանջատէրը Հայաստանի Հանրապետութիւնն է՝ որպէս միջազգային ճանաչում ունեցող պետութիւն: Դիւանագէտն իր դիրքորոշման հաւաստիութեան համար վկայակոչեց պատմական իրողութիւններն ու իրաւական հիմքերը: Երկրորդ բաժինը, որ սկսուեց Արա Ահարոնեանի բարի գալստեան խօսքով, տրամադրուած էր Հայ իրաւաբանական միութիւնից Էդվին Մինասեանի եւ Գառնիկ Քերքոնեանի ելոյթներին, որի համադրողն էր իրաւաբան Կարօ Ղազարեանը: Զոյգ իրաւաբանները անդրադարձան Հայոց Ցեղասպանութեան անհրաժեշտ եւ գրեթէ իր լրումին հասած ճանաչումից անդին՝ պահանջատիրութեան խնդրի բարձրացման կարեւորութեան ու հրատապութեան, իւրաքանչիւրը իր տեսանկիւնից մօտենալով հարցին, զուգորդելով իրենց խօսքը տեսանիւթերի ցուցադրութեամբ: Սեմինարի երրորդ բաժնում հանդէս եկան քաղաքական երեք կուսակցութիւնների ներկայացուցիչները: Բաժինը համադրեց դոկտ. Յասմիկ Պարան, որ ներկայացրեց նաեւ կուսակցութեանց ներկայացուցիչներին: Ռամկավար Ազատական Կուսակցութեան կողմից խօսեց դոկտ. Գրիգոր Ատանալեան: Անդրադառնալով Հայ Դատի նոր՝ պահանջատիրութեան փուլին՝ ան կարեւորեց հայութեան միասնութիւնը եւ վերահաստատեց, որ հայոց պահանջատիրութեան պաշտօնական եւ իրաւասու կողմը, որպէս ազատ, անկախ եւ միջազգային ճանաչում ունեցող պետութիւն՝ Հայաստանի Հանրապետութի՛ւնն է: Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութեան կողմից խօսեց Միացեալ Նահանգների Հայ Դատի Արեւմտեան շրջանի ատենապետուհի Նորա Յովսէփեան, որ ընթերցեց կուսակցութեան վերջին Ընդհանուր ժողովին վաւերացուած ու 15 կէտերից բաղկացած յայտարարագիրը, որ հաստատում է հայոց պահանջատիրութիւնն իր ամբողջական պարունակութեամբ եւ Հայաստանի Հանրապետութեան յանձնառութեան կարեւորութիւնը՝ հարցը ներկայացնելու որպէս պետութիւն: Սոցիալ Դեմոկրատ Հնչակեան Կուսակցութեան կողմից խօսեց Գրիգոր Խոտանեան, նշելով, որ կուսակցութիւնը շարունակում է զօրավիգ կանգնել հայոց արդար պահանջատիրութեան եւ իր լաւագոյնն է բերում այս ուղղութեամբ: Սեմինարի վերջաւորութեան ներկաներին առիթ տրուեց հարցումներ ուղղելու: Այս բաժինը համադրեցին Միացեալ մարմնի համաատենապետներ Ժան Գոսագեան եւ Դաւիթ Սամուէլեան: Սեմինարի փակման խօսքը կատարեց սեմինարի կազմակերպիչ յանձնախմբի ատենապետ Արա Ահարոնեան, որից յետոյ գնահատական խօսքերով բեմ հրաւիրեց յանձնախմբի անդամներին: Աւարտին, հիւր բանախօսներ Ա. Պապեանին եւ Հ. Թերիոյին յանձնուեցին յուշանուէրներ՝ Միացեալ մարմնի կողմից: Բարձր մակարդակով կազմակերպուած սեմինարը ծառայեց իր նպատակին, որն էր՝ հանրութեան ներկայացնել 100ամեակից յետոյ պահանջատիրութեան ուղղութեամբ աշխատանք տանող 4 հոգուց բաղկացած խմբակի, իրաւաբանների եւ կուսակցութեանց դիրքորոշումները: Ձեռնարկը կրկնակի բովանդակալից ու խրախուսական եղաւ եւ ցուցադրեց միասնականութեան ու համախոհութեան ոգի, որի աղբիւրն էր Հայաստանից շողարձակուող՝ Արցախի քառօրեայ պատերազմի համայնապատկերին՝ հայի անպարտելի համախմբումը եւ Հայոց Բանակի հերոսական կեցուածքը: Յիշեցնենք, թէ պրոֆ. Հ. Թերիօն եւ Արա Պապեանը մաս կը կազմեն հայոց հողային եւ մարդկային կորուստների համար պահանջատիրութիւն ներկայացնելու նպատակով կեանքի կոչուած Հայոց Ցեղասպանութեան փոխհատուցման ուսումնասիրութեան խմբակին (AGRSG): Խմբակի միւս անդամներն են՝ Ալֆրետ տէ Զայասը եւ æերմէյն Մաքալփին: |